به گزارش خبرنگار كتاب مهر ، مرتضي كاخي درباره اين اثر مكتوب ، آورده است : دكتر محمدرضا شفيعي كدكني بيستم خرداد امسال تماس گرفت وازچاپ كتابي به زبان فارسي و انگليسي در آمريكا خبر داد كه حاوي گفتگوي جمعي مهدي اخوان ثالث، ، احمد شاملو، فروغ فرخزاد و سهراب سپهري همراه با م. آزاد است و گفت اگر بشود اين مصاحبه را به صورت كتابي در ايران چاپ و منتشر كرد بسيار خوب است. چون چنين جمعي كه چهار تن از آنان چهار ستون شعر نوفارسي معاصر هستند، هرگز يك جا جمع نشده اند كه راجع به شعر معاصر و فضاي فرهنگي ايران زمان خودشان حرف بزنند، هر چه گفتند باشند خواندني است .
اين گفتگوي جمعي مربوط به تابستان 1344 است كه در دو جلسه برگزار شد، جلسه اول در خانه فروغ و جلسه دوم در خانه شاملو و افرادي چون حسن كامشاد مترجم مقيم آمريكا و سيروس طاهباز و دكتر امين بنايي يكي از سوال كنندگان و ضبط كننده نوارهاي گفت وگو و شادروان گرداري لعل تيكو استاد هندي تبار دانشگاه هاي بركلي و ايلي نوپز آمريكا ، طراح اصلي سوالات و برگزار كنندگان اين دو جلسه، در كنار اين شاعران حضور داشتند .
حاصل اين دو جلسه قرار بود در همان سال يعني 1965 ميلادي به دو زبان فارسي و انگليسي در آمريكا منتشر شود. اما بنا به دلايلي اين اتفاق نيفاتد تا سرانجام در سال 2004 ميلادي يعني پس از چهل سال ، با كمك دكتر بناني و دكتر نوشيرواني (استاد دانشگاه شيراز) و خانم جائت اسمار اين مجموعه آماده چاپ شد و به بازار آمد.
سال 1344 كه جلسات گفتگوي اين شاعران برگزار شد ، سالي است كه فروغ فرخزاد ، بهترين مجموعه شعر خود - تولدي ديگر- را چاپ كرده بود و اخوان ثالث برجسته ترين مجموعه شعر خود يعني كتاب زمستان، آخر شاهنامه و از اين اوستا را ، شاملو كتاب هواي تازه، باغ آينه ، آيدا در آينه را و سپهري هم سرگرم چاپ بهترين مجموعه شعر خود " حجم سبز" بود .
هر چهار شاعر نوپرداز با چهار فرم بيان و محتواي شعري مستقل و متفاوت با ديگران و زبان ويژه خود را در آن مقطع تاريخي داشتند.
سال 1344 زماني بود كه افق هاي سياسي ايران رو به تاريكي مي رفت. كوچكترين نشانه ها از ملايم تر شدن فشار و اختناق كه در زمان كندي به بهانه رعايت حقوق بشر در ايران بر حكومت شاه تحميل شده بود، در اين زمان ديگر رنگ باخته شود. براي بيشتر ايرانياني كه شعور و درك سياسي داشتند به ويژه جوان ترها و روشنفكران صاحب انديشه، شكست روياهاي ملي گرايانه سال 32 و منكوب شدن آزادي خواهي هاي سال 1340 دو تجربه تلخ تلقي مي شد و بخش اعظم فشارها در عرصه قلم نصيب همين شاعران مي شد.
به همين خاطر شخصيت هايي چون پروفسور تيكو استاد دانشگاه بركلي يا خانم اسمار سعي داشتند در مورد شعر نو فارسي و رسالت شعر مدرن و فضاي سياسي و سياست جاري فرهنگي حاكميت وقت اطلاعات تازه اي كسب كنند.
پروفسور تيكو درمقاله اي در نشريه مطالعات اسلامي در سال 1967 در صدد معرفي شعر نو فارسي و فروغ فرخزاد به مخاطبان غربي برآمد .
به گزارش مهر ، دكتر جانت اسمار در اين مورد مي گويد : آنچه كه فراهم آمده و به انگليسي برگردانده و منتشر شده است ، پنجره اي در خور توجه و شگفت به سوي نقطه نظرهاي گروهي از شاعران ايران است كه زير فشار سانسور شاه به كار خود ادامه مي دادند و امروز به عنوان قافله سالاران خلاقيت در حوزه شعر مدرن فارسي شناخته مي شوند.
گفتني است كتاب گفتگوي شاعران را انتشارات زمستان در 142 صفحه و به قيمت 1500 تومان عرضه كرده است .
نظر شما